Kaplica zamkowa pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej

2010-07-14 00:00:00 (ost. akt: 2015-08-21 11:15:52)

Kaplica zamkowa  pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Zgodnie z ordynacją zamku pełniła funkcję ogólnie dostępnej kaplicy domowej. Usytuowana w skrzydle południowym, jest orientowana na wschód. Początkowo we wnętrzu znajdował się tylko jeden ołtarz; w 1392 r. biskup Henryk III Sorbom erygował przy ołtarzu głównym wikarię św. Katarzyny. W późniejszych latach ustanowiono jeszcze dwie wikarie: św. Jerzego przy prawym ołtarzu bocznym i św. Eufemii – przy lewym. W 2 połowie XVII w. wezwanie lewego ołtarza bocznego zmieniono na Świętego Krzyża. W inwentarzu kaplicy z 1711 r. wymieniono we wnętrzu jeszcze czwarty ołtarz pod wezwaniem św. Franciszka Ksawerego. Z fundacji biskupa Krzysztofa Andrzeja Jana Szembeka zachowała się tablica upamiętniająca konsekrację czterech ołtarzy w 1726 r.: głównego pod wezwaniem św. Jerzego, Świętego Krzyża, Błogosławionej Dziewicy Marii i św. Franciszka Ksawerego. Obecne rokokowe wyposażenie pochodzi z fundacji biskupa Adama Stanisława Grabowskiego (1741–1766). Ołtarze boczne ustawiono w 1753 roku. W prawym p.w. św. Jerzego, z personifikacjami Fides (Wiary) – po lewej i Spes (Nadziei), obraz z poprzedniego retabulum Św. Jerzy przed cesarzem Dioklecjanem, jedynym zachowanym na miejscu z osiemnastowiecznego wyposażenia kaplicy. W lewym p.w. Świętego Krzyża, z personifikacjami Caritas (Miłosierdzia) – po lewej i Fortitudo (Męstwa), znajdował się obraz Ukrzyżowania z Marią i Janem Ewangelistą jako asystentami z około 1890 r., który zaginął pod koniec II wojny światowej – od tego czasu ołtarz był pusty. W 2009 roku w lewym ołtarzu uzupełniono obraz, który tematem nawiązuje do poprzedniego przedstawienia. Pochodzi on z nieistniejącego kościoła patronackiego rodu Kreytzenów w Piastach Wielkich koło Górowa Iławeckiego. Jest to osiemnastowieczna kopia obrazu flamandzkiego malarza Antona van Dycka (1599–1641) – ucznia Piotra Pawła Rubensa. Nieznany kopista najprawdopodobniej posłużył się ryciną Schelta à Bolswerta. W 2008 roku w ołtarzach bocznych uzupełniono również tkaniny – wmensę prawego ołtarza wstawiono antependium uszyte z dziewięciu denek czepców warmińskich, do lewego – uszyte z siedemnastowiecznego aksamitu cyzelowanego. W 1757 roku ustawiono we wnętrzu kaplicy ołtarz główny p.w. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, w którym znajdował się obraz Mistycznych zaślubin św. Katarzyny Aleksandryjskiej pędzla nieznanego malarza pozostającego pod wpływem Carla Maratty. Przedstawienie uważano za zaginione we wczesnych latach powojennych. Uratowany przed zniszczeniem, znajduje się obecnie w kościele p.w. św. Jana Ewangelisty i Matki Boskiej Częstochowskiej w Bartoszycach – w kaplicy wystawiona jest obecnie jego kopia. Ołtarz główny poddano konserwacji w 2010 roku. W efekcie przeprowadzonych prac odtworzono jego poprzednią kolorystykę i wygląd. W trakcie badań odkryto, że zwieńczenie ołtarza zostało przebudowane i przygotowane pod kątem wstawienia witraża. To stało się podstawą do odtworzenia wizerunku św. Józefa trzymającego Dzieciątko Jezus, z herbem biskupstwa w górnej kwaterze okna. Pierwotny witraż powstał zapewne około roku 1870, w czasach gdy biskup warmiński Józef Ambroży Geritz (1842–1867), powołał fundację św. Józefa (1857). Witraż usunięto we wczesnych latach trzydziestych XX wieku, w trakcie prowadzonych w zamku prac konserwatorskich pod kierunkiem Karla Haukego.
W 1755 r. powstały dekoracje malarskie na ścianach tarczowych i sklepieniu. Autorstwo polichromii przypisuje się Józefowi Korzeniewskiemu. Patrząc od ołtarza głównego widzimy sceny ze Starego Testamentu, kolejno: Trzej aniołowie w gościnie u Abrahama i Sary, Ofiarowanie Izaaka, Rebeka przy studni, Drabina Jakubowa, Józef tłumaczy sny faraonowi, Spotkanie Józefa z braćmi. W środkowej części sklepienia widoczne są kartusze herbowe: pośrodku warmiński baranek pasyjny, zaś od organów herb Zbiświcz fundatora z krzyżem Orderu Orła Białego. Motywy ornamentalne na sklepieniu zostały zaczerpnięte ze wzorników francuskiego złotnika Juste-Aurèle Meissoniera. W 1760 r. powstały organy, rok później prospekt. Instrument – przebudowany w XIX wieku – zrekonstruowano w latach siedemdziesiątych XX. Wystrój kaplicy nie jest jednorodny. Z wcześniejszej fundacji biskupa Michała Stefana Radziejowskiego (1680–1688) zachował się portal z czarnego dębnickiego marmuru (drugi analogiczny prowadzi do sali audiencyjnej) i barokowa balustrada empory muzycznej. Do 2008 r., w łuku tarczowym nad portalem był umieszczony drewniany kartusz z pięciodzielnym herbem kardynała; po konserwacji w 2009 roku został wyeksponowany w obrębie wystawy „Wielcy mieszkańcy zamku lidzbarskiego” – zob. Nowy blask herbu biskupa Michała Stefana Radziejowskiego. Więcej na temat historii kaplicy zamkowej czytaj w: Kaplica na zamku w Lidzbarku Warmińskim. Dzieje – architektura – fundacje artystyczne – konserwacja i restauracja, Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn 2010 Oprac. Iwona Beata Kluk, Dział Sztuki Dawnej

Castle Chapel
Made in 1392 Bishop Lukas Watzenrode (1489–1512), Nicolas Copernicus’s uncle, maybe after fire in castle in 1497, founded many stellar vault with a central rib, witch survived till today. In the end of XVII chapel, cause of bishop Michael Radziejowski initiative, had a new decor. From this time survived marble portal near entrance and founder coat-of-arms. Presens – rococo décor of chapel – comes from bishop Adam Stanislaw Grabowski (1741–1766) times. In the middle of vault are two coat-of-arms – founder (sword withe crescent) and Warmia (lamb withe a flag). On the walls stayed paintings shows scene from the Old Testament: Three Angels visit Sara and Abraham, Isaac sacrifice, Eliezar meets Rebecca, Jacob’s ladder, Josef explains dreams to pharaon, Josef meets his brothers. Probably polychromes were made by Josef Korzeniowski, painter working on the bishop’s Grabowski castle. The organs comes from 60’ years of XVIII c., instrument – rebuild in XIX c. – has been restored in ’70 years of XX c. Originally in altars were paintings: in main altar – Saint Catharine’s from Alexandria Mystical Marriage, in right side altar – Saint George in front of Roman governor (now in main altar), in left sode altar – Crucify (missing).




Schloßkapelle
Die dreijochige Kapelle wurde im 18. Jh von Bischof Stanislaus Grabowski (1741–1766) neu ausgestattet. Von der ursprünglichen Einrichtung sind nur noch zwei Steine erhalten.
Die Fresken vom Lidzbarker Künstler Josef Korzenieski stellen Szenen aus den Leben Abrahams, Isaacs, Jakobs und Josephs dar. Auf dem Orgelprospekt findet sich die hebräische Inschrift „INRI“. Die Löcher im Boden weisen auf eine ehemalige Fussbodenheizung hin. Die Tür zwischen Haupt- und rechtem Seitenaltar führte ebenfalls zum Wydżgapalast.



Замковая часовня
Святой Екатерины Александрийской
Замковая часовня была основана в 1392 году. Возможно, что после пожара замка в 1497 году дядя Николая Коперника епископ Лукаш Ваченроде учредил сохранившиеся по сегодняшний день звёзднообразные своды с ведущим ребром. По инициативе епископа Михала Радеёвского под конец XVII века часовня получила новое оборудование. До наших днейнад входом в зал сохранился мраморный портал, а над ним – гербовый картуш учредителя. Нынешний декор часовни в стиле рококо относится к временам епископа Адама Станислава Грабовского (1741–1766). В центральной части сводов мы видим два герба: один – упамянутого выше епископа и второй герб Вармии (агнец). На северной и западной стенах мы можем любоваться росписью, представляющую сценыиз Ветхова Завета: Три Ангела в гостях у Авраама и Сары, Пожертвование Исааком, Встреча Елизара сРевеккой, Иакова (Якова) лестница, Юзеф (Иосиф) объясняет сны фараона, Встреча Юзефа (Иосифа) с братьями. Авторствополихромииприписывают художнику Юзефу Коженавскому, которыйрасписывал стены замка во времена Адама Станислава Грабовского. Замковый орган построили в начале 60 лет XVIII века. В XIX веке инструмент перестроили, а после войны восстановили в 70 годы XX века.
В трёх олтарях часовни находились картины. В главном – картина представляла Мистическое Венчание святой Екатерины из Александрии. В правом пределе в алтаре на картине был Святой Георгий перед римским наместником (сейчас это полотно перенесено в главный алтарь), в левом пределе можно было увидеть Распятие. Две картины из часовни пропали.

Kalendarium

« czwartek, 28 marca 2024 »
Pn Wt Śr Czw Pt So N
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
Zobacz pełne kalendarium »

Samorzad Wojewodztwa

Poznaj lepiej nasz region:

facebook youtube

czwartek 28 Marca
  • Mikołaj Kopernik – Gra
  • Stowarzyszenie Miłośników Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
  • Konserwacja i restauracja XIV-wiecznego zamku w Lidzbarku Warmińskim – perły architektury gotyckiej w Polsce – III etap
  • Logo roku Mikołaja Kopernika
  • Oferta najmu sal
  • Katalog on-line biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
  • Centrum Spotkań Europejskich
  • Strona projektu: